Roland Ratzenberger (4 Temmuz 1960, Salzburg – 30 Nisan 1994, Bologna), Avusturyalı Formula 1 pilotudur. 1994 San Marino Grand Prix'si sıralama turlarında geçirdiği kaza sonucu hayatını kaybetmiştir. Ölümü, aynı hafta sonu hayatını kaybeden Ayrton Senna'nın ölümüyle birlikte Formula 1 tarihinin en karanlık hafta sonlarından biri olarak kabul edilir.
Ratzenberger, 4 Temmuz 1960'ta Salzburg, Avusturya'da doğdu. Motor sporlarına olan ilgisi genç yaşta başladı ve 1983 yılında Formula Ford'da yarışmaya başladı. Daha sonra Formula 3'e yükseldi ve burada da başarılı sonuçlar elde etti.
1980'lerin sonlarında ve 1990'ların başında Japonya'da yarıştı ve Spor Otomobil Şampiyonası'nda ve Formula 3000'de yarıştı. Japonya'daki başarısı, ona Formula 1'e geçme fırsatı verdi.
Ratzenberger, 1994 yılında MTV Simtek Ford takımıyla Formula 1'e katıldı. Takımın bütçesi kısıtlıydı ve araç rekabetçi değildi. Ratzenberger, sezonun ilk yarışı olan Brezilya Grand Prix'sine katılamadı, ancak Pasifik Grand Prix'sini tamamlamayı başardı.
1994 San Marino Grand Prix'si sıralama turlarında, Imola pisti'nde, Villeneuve virajına gelirken aracının ön kanadı koptu. Kontrolünü kaybeden Ratzenberger, yaklaşık 314 km/sa hızla bariyerlere çarptı. Kaza sonucu ağır yaralanan Ratzenberger, olay yerinde hayatını kaybetti. Kazanın nedeni, aracının ön kanadının önceki turda pist dışına çıkması sonucu hasar görmesi ve sonrasında kopmasıydı.
Roland Ratzenberger'in ölümü, Formula 1'de güvenlik önlemlerinin artırılmasına yol açtı. Kazadan sonra, araçların tasarımı ve pistlerin güvenliği konusunda önemli değişiklikler yapıldı. Ratzenberger, Formula 1 camiasında saygıyla anılmaktadır ve onun anısına çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Aynı hafta sonu Ayrton Senna'nın da hayatını kaybetmesi, bu hafta sonunu Formula 1 tarihinin en trajik olaylarından biri yapmıştır. Bu iki ölüm, Formula 1 tarihindeki bir dönüm noktası olarak kabul edilir ve yarış güvenliğine verilen önemin artmasına neden olmuştur.